File size: 32,080 Bytes
23b88fd
1
{"source_url": "https://web.archive.org", "url": "https://web.archive.org/web/20201022091001id_/https://www.bankier.pl/wiadomosc/Rok-2019-byl-uosobieniem-odchodzacej-dekady-7797321.html", "title": "Rok 2019 by\u0142 uosobieniem odchodz\u0105cej dekady", "top_image": "https://galeria.bankier.pl/p/a/6/6078ac4e0022d3-640-383-155-75-812-487.jpg", "meta_img": "https://galeria.bankier.pl/p/a/6/6078ac4e0022d3-640-383-155-75-812-487.jpg", "images": ["https://galeria.bankier.pl/p/c/7/dfae0a09807c16-150-89-0-86-1732-1039.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/1/f/834d3b616c35af-150-90-17-25-3406-2044.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/8/4/b312fa5ba2bd3c-150-89-0-108-1732-1039.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/f/b/a22b22e05efc43-945-480-0-0-975-497.png", "https://galeria.bankier.pl/p/6/4/15c1d513b25dd8-150-89-30-40-4031-2418.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/6/0/391bb79781dcef-945-514-0-0-975-531.png", "https://galeria.bankier.pl/p/5/0/f6f72208d2f5b4-150-90-10-40-4048-2429.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/a/3/f96d7637c41226-150-89-0-0-1000-599.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/3/0/f92223cc0156aa-150-89-0-15-1000-599.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/b/4/c2cb2189dd4ded-353-213-33-144-1885-1137.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/3/8/b2871138f4fc26-480-287-0-85-917-550.jpg", "https://www.bankier.pl/moto/wp-content/uploads/2019/01/174a20acd1ff0b-200x113.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/9/5/1a5349da165dd3-150-90-0-124-2013-1208.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/9/3/b14c1116617b5b-128-80-0-191-4500-2812.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/f/8/0c2a8d86c2fe4e-150-89-0-101-1500-899.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/1/f/74c6414357c699-128-80-199-259-1372-857.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/5/9/fcbc6656349dd5-150-89-0-78-1200-719.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/e/a/44e3c7b7dfcfce-150-89-0-130-1632-979.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/1/1/8564a783ac7bef-150-89-740-0-3260-1955.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/9/0/eea9735c666f3f-150-89-22-116-1475-884.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/8/0/113e8747890d37-150-89-1470-150-2530-1517.jpg", "https://www.bankier.pl/gfx/ad2/200x90_v2_1602670218.png", "https://www3.smartadserver.com/imp?imgid=25945762&pgid=702137&tmstp=[timestamp]&tgt=[targeting]", "https://galeria.bankier.pl/p/1/5/538037c67109b8-945-391-0-0-1514-627.png", "https://galeria.bankier.pl/p/0/a/c7c0b73f8e9792-150-89-72-0-1800-1079.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/a/2/01e147fa538714-150-89-0-51-1732-1039.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/5/b/a558470add33b9-150-89-0-112-3000-1799.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/9/6/6e8cae349a4236-150-89-0-143-2048-1228.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/7/c/ba994c5e23c54b-150-89-20-20-1148-688.png", "https://galeria.bankier.pl/p/a/5/392879a8a84c66-150-89-8-52-3491-2094.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/d/e/8169bea3b26835-150-90-212-0-2083-1250.png", "https://galeria.bankier.pl/p/a/8/84c4f3a64013ac-150-90-0-116-1730-1038.jpg", "https://ad.doubleclick.net/ddm/trackimp/N1072251.151866BANKIER.PL/B24711359.283537446;dc_trk_aid=477323465;dc_trk_cid=138604742;ord=[timestamp];dc_lat=;dc_rdid=;tag_for_child_directed_treatment=;tfua=;gdpr=${GDPR};gdpr_consent=${GDPR_CONSENT_755}", "https://galeria.bankier.pl/p/6/b/44ae73d02870e6-150-89-67-22-2932-1759.jpg", "https://s3.bankier.pl/charts/quotes/nasdaq.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/1/3/16c8c4889d67f9-150-89-59-23-2248-1348.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/b/5/73200e2656ff07-150-90-0-112-1730-1038.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/4/1/9712a1ba16699e-150-89-0-5-1199-719.png", "https://galeria.bankier.pl/p/d/2/164951db807b72-150-89-57-0-1808-1084.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/a/6/6078ac4e0022d3-640-383-155-75-812-487.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/6/5/5ef7bb0f2bddb9.png", "https://galeria.bankier.pl/p/a/e/24f2359db97442-480-287-0-15-1571-942.jpg", "https://www.bankier.pl/moto/wp-content/uploads/2020/10/shutterstock_138250919-200x113.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/9/6/5d211e340b4c7c-150-89-0-56-1732-1039.jpg", "https://s3.bankier.pl/charts/quotes/dax.jpg", "https://s3.bankier.pl/charts/quotes/sp500.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/f/1/9c8b694e132801-945-567-0-315-4462-2677.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/e/b/559d13364af3a2-150-89-2-0-997-598.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/5/6/2b5b33f6f89619-150-89-0-60-1732-1039.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/a/0/3e45ed09b1807f-150-89-0-776-3116-1869.jpg", "https://s3.bankier.pl/charts/quotes/wig30.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/e/d/a4c1e7e3c7a32d-150-89-2-20-997-598.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/3/2/305bdd31002d1d-150-90-74-12-2313-1388.jpg", "https://www.bankier.pl/moto/wp-content/uploads/2020/06/forum-0490343539-200x113.jpg", "https://www.bankier.pl/moto/wp-content/uploads/2020/10/forum-0438979720-1-200x113.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/4/9/131c1545ca223a-150-89-0-0-2589-1553.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/2/f/7f28af8749a08a-150-89-4-34-1727-1036.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/9/2/6debaabacf38a1-150-90-44-17-3498-2099.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/f/b/06c5f7221f4e6f-148-148-0-155-1995-1995.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/5/9/fcbc6656349dd5-480-287-0-78-1200-719.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/c/d/a36ac50a8d9708-150-89-175-340-3952-2371.jpg", "https://s3.bankier.pl/charts/quotes/zloto.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/1/f/5ce255013c35e1-150-90-0-43-1730-1038.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/6/1/e2848804bb5c31-150-89-0-56-1732-1039-S5.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/8/8/a4a7685b17fda1-150-89-0-73-1718-1030.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/3/d/5c59febe834327-150-90-0-21-1730-1038.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/b/f/b38423d4161df6-150-89-50-86-2811-1686.png", "https://galeria.bankier.pl/p/4/3/4856a9c09ac2bf-945-325-0-0-2241-772.png", "https://s3.bankier.pl/charts/quotes/wig.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/6/e/4b462e08081a1c-150-89-255-7-745-446-S5.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/d/d/7141dc35faf910-353-213-0-0-1497-903.jpg", "https://s3.bankier.pl/charts/quotes/mwig40.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/4/1/f2de2cb11bdc10-150-89-0-38-1732-1039.jpg", "https://www.bankier.pl/moto/wp-content/uploads/2020/08/forum-0429874601-200x113.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/b/0/66a8189f30f937-150-89-0-79-1834-1100.jpg", "https://s3.bankier.pl/charts/quotes/wig20.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/6/4/6a463a4c481473-150-90-38-0-1200-720.jpg", "https://galeria.bankier.pl/p/5/9/45a1ac5b98c574-150-89-0-1138-1861-1116.jpg"], "movies": [], "text": "fot. yavyav / Shutterstock\n\nZ realn\u0105 gospodark\u0105 by\u0142o krucho, ale ceny aktyw\u00f3w finansowych ros\u0142y jak na dro\u017cd\u017cach. A to dzi\u0119ki decyzjom bank\u00f3w centralnych, kt\u00f3re zn\u00f3w poluzowa\u0142y polityk\u0119 pieni\u0119\u017cn\u0105. W tym kontek\u015bcie rok 2019 by\u0142 kwintesencj\u0105 tego, co obserwowali\u015bmy przez poprzednie 10 lat.\n\nInwestycyjnie by\u0142 to rok znakomity. Globalnie dobrze da\u0142y zarobi\u0107 wszystkie g\u0142\u00f3wne klasy aktyw\u00f3w. Ale w realnej gospodarce by\u0142 to czas wyra\u017anego spowolnienia. Gospodarka Stan\u00f3w Zjednoczonych wyhamowa\u0142a z 3% do ok. 2%. Wzrost produktu krajowego brutto w strefie euro obni\u017cy\u0142 si\u0119 z przesz\u0142o 2% do niewiele ponad 1%. Zwalnia\u0142y tak\u017ce gospodarki rozwijaj\u0105ce si\u0119, na czele z Chinami, gdzie oficjalnie raportowana dynamika PKB obni\u017cy\u0142a si\u0119 do 6%, czyli najni\u017cszego poziomu od 27 lat.\n\n\u015awiatowy przemys\u0142 oraz globalny handel znalaz\u0142y si\u0119 w recesji. Po cz\u0119\u015bci za spraw\u0105 naturalnego cyklu koniunkturalnego, a po cz\u0119\u015bci z winy wojny handlowej rozp\u0119tanej przez Donalda Trumpa. Prezydent Stan\u00f3w Zjednoczonych ob\u0142o\u017cy\u0142 chi\u0144ski import drako\u0144skimi c\u0142ami, wcze\u015bniej gro\u017c\u0105c wprowadzeniem taryf tak\u017ce swoim ameryka\u0144skim i europejskim sojusznikom. W rezultacie odczyty \u201eprzemys\u0142owych\u201d wska\u017anik\u00f3w PMI znalaz\u0142y si\u0119 na najni\u017cszych poziomach od 2012 roku. Przed regularn\u0105 recesj\u0105 ochroni\u0142 nas sektor us\u0142ug, kt\u00f3ry zw\u0142aszcza w krajach rozwini\u0119tych radzi\u0142 sobie nadzwyczaj dobrze, kontrastuj\u0105c z przemys\u0142ow\u0105 mizeri\u0105.\n\nNajwa\u017cniejsze wydarzenia 2019 roku w \u015bwiecie pieni\u0105dza Rok 2019 nie pozwoli\u0142 na nud\u0119, cho\u0107 nie by\u0142 a\u017c tak niespokojny jak jego poprzednik. Rynki finansowe nieco si\u0119 uspokoi\u0142y. Za to banki centralne da\u0142y o sobie da\u0107 ze zdwojon\u0105 moc\u0105, raz jeszcze pr\u00f3buj\u0105c zak\u0142\u00f3ci\u0107 naturalny cykl koniunkturalny. Oto najwa\u017cniejsze wydarzenia 2019 roku w \u015bwiecie pieni\u0105dza.\n\nPanika bankier\u00f3w centralnych\n\nWraz ze spowolnieniem wzrostu gospodarczego mala\u0142a tak\u017ce inflacja cenowa w najwi\u0119kszych gospodarkach rozwini\u0119tych. Wyj\u0105tkiem by\u0142y Stany Zjednoczone, gdzie oficjalna inflacja CPI utrzyma\u0142a si\u0119 w pobli\u017cu 2%. W strefie euro wska\u017anik HICP osun\u0105\u0142 si\u0119 z 1,7% do 1%, w Japonii wzrost koszt\u00f3w \u017cycia utrzyma\u0142 si\u0119 poni\u017cej 1%. Lekkie spowolnienie gospodarcze oraz brak oczekiwanej inflacji zasia\u0142y panik\u0119 w szeregach bank\u00f3w centralnych.\n\nOd wiosny 2019 roku zar\u00f3wno Fed, jak i EBC zacz\u0119\u0142y sygnalizowa\u0107 odej\u015bcie od pr\u00f3b normalizacji polityki pieni\u0119\u017cnej, jakie podj\u0119to w roku poprzednim. Rezerwa Federalna szybko porzuci\u0142a zapowiadane na ten rok plany podwy\u017cek st\u00f3p procentowych. Mario Draghi na odchodnym przeforsowa\u0142 sprowadzenie stopy depozytowej EBC jeszcze g\u0142\u0119biej poni\u017cej zera (do -0,50%) oraz wznowienie programu skupu obligacji skarbowych (QE) za 20 mld euro miesi\u0119cznie. Podobno uczyni\u0142 do wbrew stanowiskom bank\u00f3w centralnych Niemiec, Francji i Holandii.\n\n/ Rezerwa Federalna.\n\nJeszcze g\u0142\u0119bsz\u0105 wolt\u0119 wykona\u0142 prezes Powell, kt\u00f3ry jeszcze rok temu zarzeka\u0142 si\u0119, \u017ce stopy b\u0119dzie podnosi\u0142 i utrzyma program \u201ezwijania bilansu\u201d (QT). Przewodnicz\u0105cy Fedu zosta\u0142 jednak szybko przywo\u0142any do porz\u0105dku za spraw\u0105 nacisk\u00f3w lobby finansowego oraz prezydenta Trumpa. W lipcu pos\u0142usznie obni\u017cy\u0142 stopy procentowe, a we wrze\u015bniu zako\u0144czy\u0142 QT. Fed ci\u0105\u0142 stopy jeszcze we wrze\u015bniu i w pa\u017adzierniku \u2013 \u0142\u0105cznie o 75 pb. Zatem zamiast zapowiadanych dw\u00f3ch podwy\u017cek (po 25 pb. ka\u017cda), otrzymali\u015bmy trzy obni\u017cki. To tyle w kwestii wiarygodno\u015bci bankier\u00f3w centralnych.\n\nCo wi\u0119cej, wrze\u015bniowy kryzys na rynku repo niejako zmusi\u0142 Rezerw\u0119 Federaln\u0105 do wznowienia QE. Cho\u0107 przez trzy miesi\u0105ce Fed wpompowa\u0142 w sektor bankowy ponad 400 mld dolar\u00f3w, to prezes Powell usi\u0142owa\u0142 nam wm\u00f3wi\u0107, \u017ce to wcale nie jest QE. Niezale\u017cnie od nazwy, bank centralny USA w ci\u0105gu 9 miesi\u0119cy zmieni\u0142 sw\u0105 polityk\u0119 o 180 stopni i to bez widocznych oznak recesji w realnej gospodarce.\n\nWydrukowana hossa\n\nPonowne odkr\u0119cenie kurka z tanim pieni\u0105dzem odwr\u00f3ci\u0142o \u201enied\u017awiedzie\u201d tendencje na rynkach finansowych. Ceny akcji wystrzeli\u0142y w g\u00f3r\u0119. Globalny indeks MSCI poszed\u0142 w g\u00f3r\u0119 o 26,6%, ustanawiaj\u0105c nowe rekordy. Motorem hossy sponsorowanej przez banki centralne by\u0142y akcje ameryka\u0144skie, a zw\u0142aszcza nieco ju\u017c przyblak\u0142e \u201eFAANGi\u201d (czyli akcje Facebooka, Apple\u2019a, Amazona, Netfliksa i sp\u00f3\u0142ki holdingowej Google\u2019a). FANG Index da\u0142 w tym roku zarobi\u0107 ponad 41%. Inwestorom nie przeszkadza\u0142o to, \u017ce taki Amazon wyceniany jest na 83-krotno\u015b\u0107 zysk\u00f3w za ostatnie cztery kwarta\u0142y, a Netflix \u201echodzi przy c/z rz\u0119du 105\". Warto\u015b\u0107 rynkowa Apple\u2019a zwi\u0119kszy\u0142a si\u0119 o 84% i si\u0119ga niemal 1,3 bln USD. Dosz\u0142o do absurdalnej sytuacji, gdy samo tylko Apple z Microsoftem s\u0105 warte ni\u017c wszystkie sp\u00f3\u0142ki wchodz\u0105ce w sk\u0142ad niemieckiego indeksu DAX.\n\nDro\u017ca\u0142y zreszt\u0105 nie tylko akcje modnych \u201efang\u00f3w\u201d. W\u015br\u00f3d 60 g\u0142\u00f3wnych indeks\u00f3w gie\u0142dowych na \u015bwiecie tylko sze\u015b\u0107 zako\u0144czy\u0142o rok 2019 pod kresk\u0105. Niestety, w tym gronie znalaz\u0142 si\u0119 nasz WIG20, kt\u00f3ry straci\u0142 5,4%. Gorsze od niego by\u0142y tylko rynki w Chinach (B-Shares straci\u0142 5,42%), Bu\u0142garii (-5,7%(, Chile (-8,6%) oraz Ukrainie (-10,9%). \u201ePrzeci\u0119tny\u201d gie\u0142dowy indeks ur\u00f3s\u0142 o blisko 20%.\n\nAle liderem hossy do\u015b\u0107 nieoczekiwanie zosta\u0142y akcje greckie. Athex Composite poszed\u0142 w g\u00f3r\u0119 o 49%. Kroku dotrzymywa\u0142y mu jedynie FAANGi oraz rosyjski RTS (+46%). Ob\u0142adowany technologicznymi gigantami Nasdaq 100 zyska\u0142 prawie 39%. Czyli niewiele wi\u0119cej od Mervala (+37,6%), kt\u00f3rego nie zatrzyma\u0142 nawet sierpniowy krach, gdy indeks argenty\u0144skiej gie\u0142dy w jedn\u0105 sesj\u0119 spad\u0142 o 38%. Akcjom ameryka\u0144skim nie ust\u0119powa\u0142y francuskie \u2013 CAC40 i S&P500 uros\u0142y odpowiednio o 27% i 29%. W\u015br\u00f3d rynk\u00f3w wschodz\u0105cych obok wspomnianych ju\u017c akcji greckich i rosyjskich \u015bwietnie spisywa\u0142a si\u0119 brazylijska Bovespa (+32,7%), rumu\u0144ski BET (+35%) oraz turecki BIST100 (+25,7%).\n\nSzale\u0144stwo na obligacjach\n\nAle to nie akcje zachowywa\u0142y si\u0119 w tym roku nienormalnie. Wolta Powella i szale\u0144stwo Draghiego wynios\u0142y w g\u00f3r\u0119 ceny obligacji. I to nie tylko tych skarbowych. Ameryka\u0144skie obligacje \u015bmieciowe (high yield) podro\u017ca\u0142y o 14%. Je\u015bli kto\u015b postawi\u0142 na Treasuries za po\u015brednictwem Vanguard Total Bond Market ETF, to po 2019 roku zainkasowa\u0142 8,7% zysku. Ca\u0142kiem nie\u017ale jak na \u201enudne\u201d i bezpieczne obligacje Wuja Sama.\n\nKompletny odlot zaliczy\u0142y suwerenne obligacje europejskie, gdzie szale\u0144stwo ujemnych st\u00f3p procentowych popycha\u0142o inwestor\u00f3w do spekulacji rodem z manii tulipanowej. Latem na rynku p\u0142acono ka\u017cd\u0105 cen\u0119 np. za stuletnie obligacje austriackie. W pewnym momencie w strefie euro ze \u015bwiec\u0105 mo\u017cna by\u0142o szuka\u0107 obligacji skarbowych pozwalaj\u0105cej zachowa\u0107 cho\u0107by nominaln\u0105 warto\u015b\u0107 zainwestowanego kapita\u0142u do dnia wykupu. W szczytowym okresie tej obligacyjnej manii d\u0142ug o warto\u015bci nominalnej ok. 17 bilion\u00f3w USD by\u0142 notowany przy ujemnej rentowno\u015bci! Do ko\u0144ca roku poziom d\u0142ugu o ujemnej rentowno\u015bci obni\u017cy\u0142 si\u0119 do 11,6 bln USD. To wci\u0105\u017c historyczna aberracja, cho\u0107 ju\u017c na nieco mniejsz\u0105 skal\u0119 ni\u017c w lipcu czy sierpniu 2019 roku.\n\nW efekcie w 2019 roku rynki d\u0142ugu oferowa\u0142y niemal rekordowe niskie rentowno\u015bci. Dochodowo\u015b\u0107 ameryka\u0144skich obligacji 10-letnich prawie wyr\u00f3wna\u0142a historyczny do\u0142ek z 2016 roku, schodz\u0105c do 1,43% i ko\u0144cz\u0105c rok poni\u017cej 2%. \u201eDziesi\u0119ciolatki\u201d szwajcarskie, niemieckie, du\u0144skie, holenderskie czy japo\u0144skie notowane s\u0105 z rentowno\u015bci\u0105 ni\u017csz\u0105 od zera. Oznacza to, \u017ce inwestor kupuj\u0105cy te papiery po obecnej cenie rynkowej w dniu wykup otrzyma mniej ni\u017c zainwestowa\u0142. Nie s\u0105dz\u0119, aby taka sytuacja by\u0142a nie do utrzymania na d\u0142u\u017csz\u0105 met\u0119.\n\nZ\u0142owieszcza inwersja\n\nOstry spadek d\u0142ugoterminowych obligacji skarbowych, jaki obserwowali\u015bmy od marca do sierpnia, sprawi\u0142, \u017ce po raz pierwszy od 2007 roku w Stanach Zjednoczonych dosz\u0142o do tzw. inwersji krzywej dochodowo\u015bci. To sytuacja, gdy rentowno\u015b\u0107 10-letnich obligacji skarbowych przewy\u017csza rentowno\u015b\u0107 obligacji 2-letnich. Przez poprzednie 50 lat takie wydarzenie poprzedzi\u0142o ka\u017cd\u0105 recesj\u0119 w Ameryce. I tylko raz na siedem przypadk\u00f3w zdarzy\u0142o si\u0119, aby inwersja krzywej nie doprowadzi\u0142a do recesji.\n\nSytuacja na rynku d\u0142ugu w po\u0142\u0105czeniu z dekoniunktur\u0105 w przemy\u015ble i inwestycjach by\u0142y g\u0142\u00f3wnymi przes\u0142ankami, kt\u00f3re pozwala\u0142y oczekiwa\u0107 ko\u0144ca najd\u0142u\u017cszej w powojennej historii ekspansji gospodarczej w Stanach Zjednoczonych. Ameryka\u0144ska gospodarka ro\u015bnie nieprzerwanie ju\u017c ponad 10 lat, przebijaj\u0105c pod wzgl\u0119dem czasu trwania okres prosperity lat 90-tych. Jednak g\u0142osy o recesji w 2020 roku ostatnio wyra\u017anie przygas\u0142y. Teraz wi\u0119kszo\u015b\u0107 ekonomist\u00f3w spodziewa si\u0119 poprawy koniunktury i odsuwa w czasie termin nieuniknionego ko\u0144ca boom.\n\nJak inwestowa\u0107 pieni\u0105dze? Akcje, obligacje, lokaty, z\u0142oto, waluty i wiele wi\u0119cej Inwestowanie jest wyrzeczeniem si\u0119 bie\u017c\u0105cej konsumpcji na rzecz przysz\u0142ych i niepewnych korzy\u015bci. To mieszanka czasu, pieni\u0119dzy i ryzyka, wytwarzaj\u0105ca zyski lub straty i rozdzielaj\u0105ca je mi\u0119dzy inwestor\u00f3w.\n\nZ\u0142oto zn\u00f3w b\u0142yszczy\u2026\n\nSzale\u0144stwo bilion\u00f3w dolar\u00f3w d\u0142ugu o ujemnych rentowno\u015bciach oraz powr\u00f3t do realnie niedodatnich st\u00f3p procentowych sprawi\u0142y, \u017ce wielu inwestor\u00f3w straci\u0142o wiar\u0119 w mo\u017cliwo\u015b\u0107 powrotu do normalno\u015bci w polityce pieni\u0119\u017cnej. W rezultacie wzr\u00f3s\u0142 popyt na z\u0142oto, a ceny \u017c\u00f3\u0142tego metalu w uj\u0119ciu dolarowym wy\u0142ama\u0142y si\u0119 z wieloletniego trendu bocznego, po raz pierwszy od 6 lat wychodz\u0105c powy\u017cej 1500 USD/oz.\n\nAle w wielu walutach lokalnych ceny kr\u00f3lewskiego metalu ustanowi\u0142y absolutne rekordy w uj\u0119ciu nominalnym. W uj\u0119ciu dolarowym z\u0142oto ko\u0144czy rok 2019 zwy\u017ck\u0105 o blisko 19%, ale stopa zwrotu liczona w polskich z\u0142otych przekracza 20%. Na pocz\u0105tku wrze\u015bnia kurs z\u0142ota w PLN osi\u0105gn\u0105\u0142 historyczny rekord na poziomie 6152 z\u0142 za uncj\u0119.\n\n\u2026 a z\u0142oty nie bardzo\n\nPolska waluta ma za sob\u0105 kolejny ci\u0119\u017cki rok. Co prawda na parze z euro ko\u0144czymy go na poziomie o ok. 2 grosze ni\u017cszym ni\u017c rok temu, ale ju\u017c wzgl\u0119dem dolara i franka szwajcarskiego polski z\u0142oty os\u0142abi\u0142 si\u0119 odpowiednio o 1,5% i 2,9%. W rezultacie indeks z\u0142otego przez rok poszed\u0142 w d\u00f3\u0142 o 0,45%. Niby to niewiele, ale to drugi z rz\u0119du rok os\u0142abienia polskiego pieni\u0105dza wobec g\u0142\u00f3wnych walut wymienialnych.\n\nTo tak\u017ce kontynuacja bardzo niekorzystnej dla mia\u017cd\u017c\u0105cej wi\u0119kszo\u015bci Polak\u00f3w tendencji: przez poprzednie 12 lat indeks z\u0142otego odnotowa\u0142 ledwie trzy wzrostowe lata. I to wszystko w sytuacji, gdy polska gospodarka ro\u015bnie szybciej ni\u017c gospodarki kraj\u00f3w rozwini\u0119tych przy wy\u017cszych (nieznacznie, ale jednak) nominalnych stopach procentowych. By\u0107 mo\u017ce problemem jest to, \u017ce stopy realne (czyli po uwzgl\u0119dnieniu inflacji CPI) po raz pierwszy w dziejach p\u0142ynnego kursu z\u0142otego sta\u0142y si\u0119 trwale ujemne.\n\nNie brakuje te\u017c specyficznych czynnik\u00f3w ryzyka dla z\u0142otego. W sierpniu i wrze\u015bniu nasz rynek walutowy w turbulencje wprawi\u0142o rosn\u0105ce ryzyko wok\u00f3\u0142 kredyt\u00f3w mieszkaniowych indeksowanych do franka szwajcarskiego. Potencjalne straty kilku du\u017cych polskich bank\u00f3w po orzeczeniu TSUE mog\u0105 i\u015b\u0107 w miliardy z\u0142otych, co zachwia\u0142oby stabilno\u015bci\u0105 ca\u0142ego sektora bankowego. To dlatego kurs euro momentami si\u0119ga\u0142 4,40 z\u0142, cho\u0107 przez wi\u0119kszo\u015b\u0107 roku utrzymywa\u0142 si\u0119 w korytarzu 4,25-4,35 z\u0142.\n\nMimo przesz\u0142o 20-groszowej przeceny w czwartym kwartale, kurs dolara ko\u0144czy rok 2019 o ok. 6 groszy wy\u017cej ni\u017c go rozpocz\u0105\u0142. Frank szwajcarski po przesz\u0142o 3,92 z\u0142 jest o ponad 12 groszy dro\u017cszy ni\u017c by\u0142 w Sylwestra 2018 r. Podro\u017ca\u0142 tak\u017ce funt brytyjski, kt\u00f3ry ko\u0144czy rok w pobli\u017cu 5 z\u0142, a wi\u0119c o 24 grosze wy\u017cej ni\u017c go rozpoczyna\u0142.\n\nMasochizm polskiego inwestora\n\nNie tylko z\u0142oty w 2019 roku zbiera\u0142 baty. Warszawska gie\u0142da znalaz\u0142a si\u0119 w g\u0142\u0119bokim odwrocie, czego przejawem by\u0142y nie tylko fatalne wyniki WIG-u 20 (-5,6%), ale przede wszystkim exodus sp\u00f3\u0142ek, debiutowa posucha oraz zamieraj\u0105ce obroty. Nie brakowa\u0142o te\u017c \u201egie\u0142dowych kontrowersji\u201d, czyli niezbyt czystych zagra\u0144 godz\u0105cych w interesy inwestor\u00f3w indywidualnych. Honoru GPW tym razem broni\u0142y mniejsze sp\u00f3\u0142ki. sWIG80 w rok zyska\u0142 prawie 14%. Doliczaj\u0105c dywidendy (indeks total return), pasywny inwestor m\u00f3g\u0142 zarobi\u0107 ponad 19%, czyli bardzo dobrze jak na polskie standardy, ale bez rewelacji jak na wyniki wi\u0119kszo\u015bci gie\u0142d zagranicznych.\n\n/ Bankier.pl\n\nNie tylko akcje rozczarowa\u0142y. Inflacji nie pobi\u0142y ani fundusze polskich obligacji skarbowych, ani lokaty bankowe, ani nawet detaliczne obligacje skarbowe (za wyj\u0105tkiem papier\u00f3w rodzinnych i 10-letnich). Jedynymi krajowymi klasami aktyw\u00f3w, kt\u00f3re pozwoli\u0142y na realny zarobek, by\u0142y metale szlachetne oraz nieruchomo\u015bci. Z\u0142oto da\u0142o zarobi\u0107 ponad 20%, srebro podro\u017ca\u0142o (w PLN) o 18%, platyna - o 24%, a pallad - a\u017c o 55%.\n\nNa zakup stu ton z\u0142ota skusi\u0142 si\u0119 Narodowy Bank Polski, dokonuj\u0105c najwi\u0119kszych zakup\u00f3w kruszcu przez kraj Unii Europejskiej od ponad 20 lat. Co wi\u0119cej, \u015bwie\u017co zakupiony metal trafi\u0142 do krajowych sejf\u00f3w, opuszczaj\u0105c skarbiec Banku Anglii.\n\nAle Polak\u00f3w nie interesowa\u0142y kruszce, tylko nieruchomo\u015bci. Rok 2019 by\u0142 kolejnym rokiem boomu w sektorze mieszkaniowym. Zakup mieszkania \u2013 czy to kredytowany na w\u0142asne potrzeby, czy te\u017c inwestycyjny bez lewaru \u2013 ur\u00f3s\u0142 niemal\u017ce do rangi kultu religijnego. Ka\u017cde dziecko w Polsce przecie\u017c wie, \u017ce na nieruchomo\u015bciach nie da si\u0119 straci\u0107 (przypis autora: uwaga, sarkazm!). Licz\u0105c bez grudnia, banki udzieli\u0142y prawie 220 tysi\u0119cy kredyt\u00f3w mieszkaniowych, zad\u0142u\u017caj\u0105c nas na niemal 60 mld z\u0142otych. Takiego boomu nie widziano od 2008 roku, gdy Polacy rado\u015bnie zad\u0142u\u017cali si\u0119 w rekordowo tanim franku szwajcarskim. Teraz bior\u0105 30-letnie \u201ehipoteki\u201d przy rekordowo niskich st\u00f3p procentowych.\n\nNic wi\u0119c dziwnego, \u017ce ceny mieszka\u0144 wystrzeli\u0142y w g\u00f3r\u0119, nap\u0119dzane owczym p\u0119dem, tanim kredytem i dobr\u0105 sytuacj\u0105 pracownika na rynku pracy. W III kw. 2019 roku ceny transakcyjne mieszka\u0144 o popularnych metra\u017cach w wielu polskich miastach by\u0142y z regu\u0142y o kilkana\u015bcie procent wy\u017csze ni\u017c przed rokiem. W Krakowie, Gda\u0144sku, Wroc\u0142awiu czy Warszawie ceny ofertowe u deweloper\u00f3w potrafi\u0142y by\u0107 o 15-20% wy\u017csze ni\u017c przed rokiem. Oczywi\u015bcie, nie jest to \u017cadna ba\u0144ka i tym razem b\u0119dzie inaczej: ceny nieruchomo\u015bci b\u0119d\u0105 zawsze i\u015b\u0107 w g\u00f3r\u0119 \u2013 zgodnie twierdz\u0105 eksperci, kt\u00f3rzy zwykle reprezentuj\u0105 interesy deweloper\u00f3w, bank\u00f3w lub po\u015brednik\u00f3w. A stopy procentowe zawsze b\u0119d\u0105 niskie, tak samo jak kiedy\u015b zawsze niski mia\u0142 by\u0107 kurs franka szwajcarskiego.\n\nCo nas czeka w 2020 roku?\n\nW rok 2020 polska gospodarka wchodzi w fazie wyra\u017anego spowolnienia. Obserwowana przez ostatnie dwa lata dynamika PKB rz\u0119du 5% z pewno\u015bci\u0105 nam nie grozi. Optymi\u015bci m\u00f3wi\u0105 o 4%. Prognozy ekonomist\u00f3w oraz za\u0142o\u017cenia zapisane bud\u017cetu pa\u0144stwa zak\u0142adaj\u0105 wzrost PKB w granicach 3-4%. Nie mo\u017cna jednak wykluczy\u0107 mniej korzystnego scenariusza, w kt\u00f3rym pod koniec roku dynamika PKB zejdzie w pobli\u017ce 2% za spraw\u0105 \u201edo\u0142ka inwestycyjnego\u201d w sektorze publicznym oraz os\u0142abienia eksportu.\n\nR\u00f3wnocze\u015bnie niemal pewne jest znacz\u0105ce przyspieszenie inflacji cenowej. Roczna dynamika CPI najprawdopodobniej na pocz\u0105tku 2020 roku przekroczy 3,5% i wed\u0142ug optymist\u00f3w p\u00f3\u017aniej b\u0119dzie mala\u0142a za spraw\u0105 nie\u015bmiertelnego \u201eefektu bazy\u201d. Mimo inflacyjnego skoku, Rada Polityki Pieni\u0119\u017cnej niemal na pewno nie zdecyduje si\u0119 podnie\u015b\u0107 rekordowo niskich st\u00f3p procentowych. Pog\u0142\u0119bi si\u0119 finansowa represja, w ramach kt\u00f3rej bank centralny sztucznie utrzymuje realnie ujemne stopy procentowe. Zatem walka o uratowanie oszcz\u0119dno\u015bci przed inflacj\u0105 b\u0119dzie jeszcze bardziej za\u017carta ni\u017c w roku 2019.\n\nOd stycznia w \u017cycie wejd\u0105 kolejne podwy\u017cki podatk\u00f3w i innych danin publicznych. Skokowo \u2013 bo a\u017c o 15% - wzro\u015bnie p\u0142aca minimalna. Mocno podro\u017ceje energia elektryczna. Dla polskiego biznesu oznacza to kolejny wzrost koszt\u00f3w, kt\u00f3ry w ostatnich latach nie\u0142atwo by\u0142o przerzuci\u0107 na klient\u00f3w. Je\u015bli to si\u0119 nie zmieni, to wyniki gie\u0142dowych sp\u00f3\u0142ek pozostan\u0105 pod presj\u0105. Odbije si\u0119 to zw\u0142aszcza na sp\u00f3\u0142kach przemys\u0142owych, ale tak\u017ce na bankach, kt\u00f3re od nowego roku zostan\u0105 obci\u0105\u017cone dodatkowym domiarem na rzecz BFG. Rosn\u0105ce koszty \u017cycia \u201epo\u017cr\u0105\u201d znaczn\u0105 cz\u0119\u015b\u0107 podwy\u017cek pensji. Ju\u017c pod koniec 2019 roku realna dynamika p\u0142ac w sektorze przedsi\u0119biorstw spad\u0142a do zaledwie 2,6% rdr. W kolejnych miesi\u0105cach mo\u017cna oczekiwa\u0107 kontynuacji tego trendu, co raczej nie poprawi nastroj\u00f3w konsument\u00f3w i nie odwr\u00f3ci malej\u0105cego trendu dynamiki konsumpcji. Przekonamy si\u0119 te\u017c, w jakim stopniu gwa\u0142towna podwy\u017cka p\u0142acy minimalnej prze\u0142o\u017cy si\u0119 na statystyki oficjalnego zatrudnienia. Pewien spadek w tym wzgl\u0119dzie chyba dla nikogo nie powinien by\u0107 zaskoczeniem.\n\nDu\u017ce zmiany czekaj\u0105 te\u017c polski rynek kapita\u0142owy. Od pocz\u0105tku 2020 roku zar\u00f3wno gie\u0142da, jak i rynek d\u0142ugu powinny wreszcie odczu\u0107 nap\u0142yw got\u00f3wki ze strony Pracowniczych Plan\u00f3w Kapita\u0142owych. Pomimo niskiej partycypacji (ok. 40%) w du\u017cych firmach i prawdopodobnie jeszcze ni\u017cszej w firmach mniejszych, kasa z PPK mo\u017ce nieco podnie\u015b\u0107 gie\u0142dowe indeksy \u2013 zw\u0142aszcza w segmencie mniejszych i \u015brednich sp\u00f3\u0142ek. Po drugie, na lipiec 2020 roku rz\u0105d zaplanowa\u0142 likwidacj\u0119 OFE. Fundusze od\u0142o\u017cy\u0142y ju\u017c got\u00f3wk\u0119 na zap\u0142acenie 15-procentowej \u201eop\u0142aty przekszta\u0142ceniowej\u201d, wi\u0119c nie powinno to skutkowa\u0107 poda\u017c\u0105 akcji. Zniknie za to znienawidzony \u201esuwak\u201d, kt\u00f3ry przez poprzednie 5 lat wymusza\u0142 na OFE redukowanie portfela akcyjnego na GPW. To druga dobra wiadomo\u015b\u0107 dla polskiej gie\u0142dy.\n\nWi\u0119kszo\u015b\u0107 ekonomist\u00f3w wierzy, \u017ce trwaj\u0105ce spowolnienie gospodarcze b\u0119dzie \u0142agodne i ju\u017c wypatruj\u0105 wczesnych symptom\u00f3w o\u017cywienia w Chinach i strefie euro. Z kolei analitycy licz\u0105 na wsparcie ze strony bank\u00f3w centralnych \u2013 zar\u00f3wno Fed, jak i EBC oraz Bank Japonii zn\u00f3w zgodnie \u201edrukuj\u0105\u201d pieni\u0105dze, zwi\u0119kszaj\u0105c \u201ep\u0142ynno\u015b\u0107\u201d na rynkach finansowych. Przez ostatni\u0105 dekad\u0119 ten przyp\u0142yw podnosi\u0142 wszystkie \u0142odzie na morzach aktyw\u00f3w finansowych, cho\u0107 generalnie omija\u0142 realn\u0105 gospodark\u0119. Dlatego te\u017c wi\u0119kszo\u015b\u0107 prognost\u00f3w spodziewa si\u0119 kontynuacji hossy na rynkach akcji, tym razem z wi\u0119kszym udzia\u0142em rynk\u00f3w wschodz\u0105cych (czyli nas) przy os\u0142abiaj\u0105cym si\u0119 dolarze. To scenariusz optymistyczny.\n\nZak\u0142ada on kontynuacj\u0119 QE przez Fed oraz brak podwy\u017cek st\u00f3p procentowych, a mo\u017ce nawet ich obni\u017ck\u0119. Drugim warunkiem jego realizacji jest dopi\u0119cie umowy handlowej mi\u0119dzy Waszyngtonem a Pekinem, co wcale nie jest takie pewne. Ponadto bazuje na oczekiwanym o\u017cywieniu gospodarczym, kt\u00f3re p\u00f3ki co pozostaje w sferze \u017cycze\u0144 i prognoz. Za realizacj\u0105 bardziej optymistycznych scenariuszy (przynajmniej z punktu widzenia polskiego inwestora) przemawia te\u017c statystyka \u2013 jeszcze nigdy WIG nie odnotowa\u0142 trzech chudych lat z rz\u0119du. A WIG20 jak dot\u0105d tylko raz zaliczy\u0142 trzy nast\u0119puj\u0105ce po sobie lata pod kresk\u0105.", "keywords": [], "meta_keywords": [""], "tags": ["waluty", "Tylko u nas", "Podsumowania 2019, prognozy 2020", "Koronawirus w Polsce", "banki centralne", "stopy procentowe", "z\u0142oto", "WIG20", "Analiza", "rynki finansowe", "gie\u0142da"], "authors": ["Krzysztof Kolany", "G\u0142\u00f3wny Analityk Bankier.Pl"], "publish_date": "Wed Jan  1 06:00:00 2020", "summary": "", "article_html": "", "meta_description": "Z realn\u0105 gospodark\u0105 by\u0142o krucho, ale ceny aktyw\u00f3w finansowych ros\u0142y jak na dro\u017cd\u017cach. W tym kontek\u015bcie rok 2019 by\u0142 kwintesencj\u0105 tego, co obserwowali\u015bmy przez poprzednie 10 lat.", "meta_lang": "pl", "meta_favicon": "/favicon.ico", "meta_data": {"viewport": "width=device-width, initial-scale=1.0, maximum-scale=1.0", "description": "Z realn\u0105 gospodark\u0105 by\u0142o krucho, ale ceny aktyw\u00f3w finansowych ros\u0142y jak na dro\u017cd\u017cach. W tym kontek\u015bcie rok 2019 by\u0142 kwintesencj\u0105 tego, co obserwowali\u015bmy przez poprzednie 10 lat.", "twitter": {"card": "summary_large_image", "site": "bankier_pl", "description": "Z realn\u0105 gospodark\u0105 by\u0142o krucho, ale ceny aktyw\u00f3w finansowych ros\u0142y jak na dro\u017cd\u017cach. W tym kontek\u015bcie rok 2019 by\u0142 kwintesencj\u0105 tego, co obserwowali\u015bmy przez poprzednie 10 lat.", "image": "https://galeria.bankier.pl/p/a/6/6078ac4e0022d3-640-383-155-75-812-487.jpg", "title": "Rok 2019 by\u0142 uosobieniem odchodz\u0105cej dekady"}, "og": {"type": "article", "description": "Z realn\u0105 gospodark\u0105 by\u0142o krucho, ale ceny aktyw\u00f3w finansowych ros\u0142y jak na dro\u017cd\u017cach. W tym kontek\u015bcie rok 2019 by\u0142 kwintesencj\u0105 tego, co obserwowali\u015bmy przez poprzednie 10 lat.", "site_name": "Bankier.pl", "locale": "pl_PL", "title": "Rok 2019 by\u0142 uosobieniem odchodz\u0105cej dekady", "image": {"identifier": "https://galeria.bankier.pl/p/a/6/6078ac4e0022d3-640-383-155-75-812-487.jpg", "width": 640, "height": 383, "type": "image/jpeg"}, "url": "https://www.bankier.pl/wiadomosc/Rok-2019-byl-uosobieniem-odchodzacej-dekady-7797321.html"}, "article": {"published_time": "2020-01-01 06:00"}, "fb": {"pages": 330644215221}, "author": "Krzysztof Kolany", "news_keywords": "gie\u0142da, waluty, z\u0142oto, WIG20, stopy procentowe, rynki finansowe, banki centralne, Analiza, Tylko u nas, Podsumowania 2019, prognozy 2020"}, "canonical_link": "https://www.bankier.pl/wiadomosc/Rok-2019-byl-uosobieniem-odchodzacej-dekady-7797321.html"}